U każdego człowieka wraz z wiekiem następuje naturalna utrata sprawności zarówno fizycznej, jak i psychicznej. Wraz z wiekiem zwiększa się zachorowalność przede wszystkim na choroby układu krążenia, choroby układu ruchu (w tym reumatoidalne zapalenie stawów, choroby kości) i choroby metaboliczne. W badaniu PolSenior wykazano, że u osób powyżej 65 roku życia bardzo często występują takie problemy zdrowotne, jak np. nadciśnienie tętnicze (u 76% osób), zaburzenia funkcji poznawczych (68%), zaburzenia wzroku (50%), zaburzenia słuchu (30%), objawy depresyjne (30%), cukrzyca (22%), choroby płuc (18%), nowotwory (5,3%).

osobystarszeCo 3 starsza osoba ma ograniczenia w wykonywaniu codziennych czynności związanych z samoobsługą. Ponadto zmiany w obrębie mózgu związane z wiekiem mogą doprowadzić do ciężkich schorzeń, jak demencja, choroba Parkinsona czy choroba Alzheimera. U osób starszych zazwyczaj choroby występują jednocześnie i mają charakter przewlekły. Statystycznie ujmując, osoba po 70 roku życia ma 3 – 4 choroby przewlekłe. Wymienione wyżej choroby u osób starszych mogą doprowadzić do niepełnosprawności, dlatego bardzo ważna jest ich profilaktyka oraz wczesne wykrycie i skuteczne leczenie. W ramach działań prewencyjnych, które często wiążą się z rehabilitacją u osób starszych, ważne jest promowanie zdrowego stylu życia, np. aktywności fizycznej, niepalenie papierosów, dbanie o dietę (korzystna jest np. dieta podobna do diety śródziemnomorskiej). Regularna aktywność ruchowa ma podstawowe znaczenie, gdyż może poprzez profilaktykę chorób związanych z wiekiem (choroba wieńcowa, nadciśnienie tętnicze, otyłość, hipercholesterolemia, cukrzyca, osteoporoza) zmniejszyć ryzyko niepełnosprawności i poprawić jakość życia seniorów. Regularne podejmowanie aktywności ruchowej u osób starszych wiąże się z: lepszą możliwością codziennego poruszania się, sprawowania zwykłej codziennej opieki nad sobą, wykonywania zadań domowych, z mniejszym prawdopodobieństwem wystąpienia depresji, infekcji oraz z rzadszym odczuwaniem bólu. Zdrowie psychiczne ma zasadnicze znaczenie dla ogólnego zdrowia i dobrego samopoczucia dlatego, wśród osób starszych, ważne jest wykonywanie badań przesiewowych w kierunku depresji i ewentualne jej leczenie.

Badania profilaktyczne powinny być wykonywane systematycznie w celu wczesnego rozpoznania problemów zdrowotnych co umożliwia podjęcie bardziej skutecznego leczenia. Wśród badań profilaktycznych u osób po 65 roku życia, zaleca się wykonywanie co roku badań: ciśnienia tętniczego krwi, morfologii krwi, poziomu cholesterolu, poziom cukru, badania ogólnego moczu, rtg klatki piersiowej, badania wzroku, badania stanu skóry, tarczycy, węzłów chłonnych, oraz jelita grubego pod kątem wystąpienia zmian nowotworowych, kontrola próbek kału na obecność krwi. Ponadto u mężczyzn badanie prostaty i oznaczenie PSA a u kobiet: badanie ginekologiczne, cytologia. Wykonanie mammografii zlecane jest raz na 2 lata po 49 roku życia. W profilaktyce osteoporozy zaleca sie wykonanie badania gęstości kości, tzw. densytometria kości – u kobiet do 10 lat po menopauzie, dla mężczyzn po skończeniu 65 roku życia. Kontrolne badanie słuchu zaleca się co trzy lata u osób po 50. roku życia. W profilaktyce u osób starszych zaleca się szczepienia m.in. przeciw grypie, pneumokokom, przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi.
źródło: Departament Rodziny, Zdrowia i Spraw Społecznych Województwa Małopolskiego